30 wrz 2015

Cmentarz żołnierzy Armii Radzieckiej w Elblągu


    Według ewidencji grobów i cmentarzy wojennych na terenie miasta Elbląga znajdują się następujące obiekty:
— kwatera poległych żołnierzy z okresu II wojny światowej i okresu powojennego,
zlokalizowana w kwaterze V na terenie cmentarza komunalnego „Agrykola",
— mogiła zbiorowa jeńców polskich z okresu II wojny światowej, zlokalizowana
w kwaterze nr III na terenie cmentarza komunalnego „Agrykola",
— cmentarz żołnierzy Armii Radzieckiej z II wojny światowej, ul. Agrykola.
Nie są one objęte ochroną konserwatorską na podstawie wpisu do rejestru zabytków.

Cmentarz żołnierzy Armii Radzieckiej  ma powierzchnię  1,4 ha , liczba pochowanych żołnierzy to 2731. 
W Urzędzie Miejskim w Elblągu znajduje się księga  pochowanych żołnierzy a  wpisy są dokonywane w następującym układzie: lp., nazwisko i imię, imię ojca, pseudonim, data i miejsce urodzenia i zgonu, kto pochowany: żołnierz, jeniec, ofiara terroru, stopień wojskowy, przynależność do jednostki wojskowej, nr mogiły na cmentarzu/kwaterze, pierwotne miejsce pochowania w przypadku ekshumacji (miejscowość), uwagi. 
Wpisano do księgi już 311 nazwisk, spośród 2731 ogółem pochowanych na tym cmentarzu wojennym. (wystąpienie wojewody Warmińsko Mazurskiego 2012rok).

Dal zapoznania się z sytuacją historyczną Elbląga polecam przeczytać bardzo ciekawy artykuł: Armia czerwona na terenie powiatu i miasta Elbląg w latach 1945-47 



Przed wejściem na cmentarz, umieszczono płytę informacyjną.W górnym lewym rogu płyty znajduje się metalowy sierp i młot a na powierzchni płyty znajduje się mniejsza tablica o treści: 
TU SPOCZYWAJĄ BOHATERSCY ŻOŁNIERZE ARMII RADZIECKIEJ 2GIEGO FRONTU BIAŁORUSKIEGO 5TEJ ARMII PANCERNEJ I 2GIEJ ARMII UDERZENIOWEJ KTÓRZY POLEGLI W WALCE O WYZWOLENIE ELBLĄGA. 


Od czasu do czasu tablica jest niszczona, na zdjęciu widać tablicę oblaną farbą w październiku 2014 roku.
 
http://info.elblag.pl/


 Centralne miejsce cmentarza zajmuje Pomnik Wdzięczności, od frontu  znajduje się wmurowana płyta z metalowym przedstawieniem- trzy postacie żołnierzy ukazanych w ruchu, uzbrojonych, w tle czołg z gwiazdą i sylwetki żołnierzy, u stóp postaci  różnego rodzaju uzbrojenie i wieżyczka czołgu niemieckiego. 



Przed pomnikiem znajduje się drewniany krzyż o wysokości 6 metrów, postawiony w 1993 r.

U stóp krzyża znajduje się  płyta z czarnego marmuru a na niej napis: 
BOHATERSKIM ŻOŁNIERZOM RADZIECKIM OSWOBODZICIELOM ZIEMI ELBLĄSKIEJ KU WIECZNEJ PAMIĘCI POTOMNYM - SPOŁECZEŃSTWO MIASTA ELBLĄGA I POWIATU ELBLĄSKIEGO. 


W górnej części obelisku umieszczone godło Związku Radzieckiego oraz czerwoną gwiazdę i data 1945. Na każdej stronie pomnika znajdują się płyty z napisami:

Od zachodu: ВОИНАМ КРАСНОЙ АРМИИ ПАВШИМ В БОЯХ ПРИ ОВЛАДЕНИИ ГОРОДОМ ЗЛЪБИНГ 1945 ГОДА.
Od północy:  ВОЗДВИГНУТ ВОЕННЫМ СОВЕТОМ 2 Й УДАРНОЙ АРМИИ.
Od wschodu analogiczna tablica z napisem: ВЕЧНАЯ СЛАВА ГЕРОЯМ ПАВШИМ В БОЯХ ЗА СВОБОДУ И НЕЗАВИСИМОСТЬ СОВЕТСКОГО СОЮЗА И ПОЛЬШИ.

 

Nie wiem dlaczego mam takie szczęście,że na cmentarzach radzieckich trafiam na miejskie elementy konsumujące trunki. Tu również trafiłam na taką grupę radośnie schowaną za obeliskiem.
Za pomnikiem położony jest cmentarz właściwy, na którym znajdują się 253 mogiły, w tym 124 mogiły zbiorowe, natomiast 129 to mogiły indywidualne.



Nagrobki na mogiłach stanowią nie należą do najpiękniejszych, stanowią je słupki betonowe z tabliczkami (z blachy lub tworzywa). Na tabliczce  znajdują się nazwiska poległych i data  oraz numer  ewidencyjny nagrobka i czerwona gwiazda. 







Na kilku nagrobkach znajduje się niewielki portret wykonany z porcelany (niektóre są uszkodzone).


Nagrobek nr 148 bardzo wyróżnia się na tle innych, oprócz tabliczki z nazwiskiem ma drugą z wyrytą podobizną a dookoła leżało kilka bukietów kwiatów.
 





Pomiędzy pierwszym a ostatnim zdjęciem minęło 15 minut i nagle zrobiło się ciemno a pogoda natychmiast się zepsuła wyganiając mnie z cmentarza :(


Zgodnie z przepisami art. 6 ustawy o grobach i cmentarzach wojennych z 28 marca 1933 r. (Dz. U. Nr 39 z 1933 r.), pozostają one pod opieką państwa, a koszty ich utrzymania ponosi skarb państwa. Obowiązek utrzymania grobów i cmentarzy wojennych może wojewoda powierzyć gminie (powiatowi) za przekazaniem odpowiednich funduszów, o ile gmina nie przyjmie obowiązku tego bezpłatnie.
Bezpośredni nadzór nad stanem grobów i cmentarzy wojennych sprawują gminy.

28 wrz 2015

Spacerkiem przez Elbląg

      
      Do zwiedzania przygotowywałam się dość długo bo to moja pierwsza wizyta w Elblągu i postanowiłam zwiedzić jak najwięcej. Wydrukowałam opisy,mapki, archiwa i  oczywiście planu nie wykonałam.W Elblągu jest dużo cmentarzy i miejsc, które cmentarzami były a dziś został tylko ślad w postaci pomnika czy krzyża z napisem, jest mnóstwo tablic i obelisków pamiątkowych, są piękne domy i kamienice pod każde ciekawe miejsce odchodziłam a czasu mi nie przybywało. Na dodatek pogoda psuła się coraz bardziej i kończyłam zwiedzanie ubierając się w jakiejś bramie w cieplejsze ciuchy oraz zakładając sandały na skarpetki. Oczywiście minęło mnie kilka osób patrząc na moje wygibasy w przejściu a na zewnątrz wisiała tabliczka "teren dozorowany przez sąsiadów". Końcowy fragment przeszłam już pod parasolem. Elbląg jest przepięknym miastem i w słoneczny dzień prezentuje się lepiej niż na moich przytłumionych fotografiach. Zapraszam do zwiedzania :)

Brama Targowa, którą można zwiedzać od środka przez cały tydzień od 10-18. Na szczyt prowadzi 138 schodków a na jednym z poziomów znajduje się informacja turystyczna (zaopatrzona w mapy i ciekawe gadżety m.in puzzle). 
Puzzle oczywiście kupiłam.


Pod szklaną podłogą znajdują się schody będące jednym ze średniowiecznych wejść na Bramę Targową.


Wieża oferuje widok jedynie przez okienka, ale nie stanowi to przeszkody dla pięknych widoków na miasto.


Pod basztą znajduje się pomnik legendarnego obrońcy Elbląga. Piekarczyk w 1521r. przeciął linę podtrzymująca kratę i tym samym udaremnił najazd wojsk krzyżackich na miasto. Bohater ma niepokojący uśmiech łobuzerski i perwersyjny zarazem...


Dawny kościół Bożego Ciała i cmentarz przy ulicy Robotniczej 29.W czasie walk o Elbląg kościół został spalony, nie wiadomo co się stało z wyposażeniem. W stanie ruiny pozostawał  do roku 1973, trzy lata później odbudowany  stał  się siedzibą Spółdzielczego Domu Kultury „Pegaz”.  W grudniu 1981 wydano decyzję o zwróceniu kościoła pw. Bożego Ciała władzom kościelnym.  Obecnie w kościele znajduje się Diecezjalny Ośrodek Duszpasterstwa oraz Centrum Kultury Chrześcijańskiej.


Teren dawnego cmentarza



Niedaleko kościoła, na murze zbiór ciekawych obrazków i graffiti.


W Elblągu odniosłam wrażenie,że na każdym skwerku i kawałku trawy stoi jakiś pomnik. Sfotografowałam ich tyle, że zapełniłyby osobny post.






Dawny kościół i klasztor pw. NMP obecnie siedziba Centrum Sztuki Galeria EL na Starym Mieście. Warto obejść budynek dookoła i obejrzeć dziwne instalacje artystyczne na trawniku. Kościół jest też widoczny z punktu widokowego na Bramie Targowej.


Starówka Elbląska i zespół przepięknych kamienic. Od kilkunastu lat prowadzona jest rekonstrukcja Starówki a nowe  kamieniczki  nawiązują do dawnego stylu.


Patrząc na kamienice miałam wrażenie jakbym była w Lan Exeter, zimowej stolicy Koviru.
 


Ratusz Staromiejski to dość duży,trzypiętrowy obiekt i stoi wzdłuż ulicy Stary Rynek 25, róg Rzeźnickiej. Budowa gmachu zakończyła się w 2010 i przyznam się,że nawet fajnie wygląda.




Na terenie Elbląga istnieje 48 form przestrzennych. Większość z nich jest efektem prac polskich i zagranicznych artystów podczas 1. Biennale Form Przestrzennych w 1965 roku. Trzeba przyznać,że część rzeźb ma niezwykłe formy tylko, że aby zobaczyć większość z nich trzeba mieć niezłą kondycję. Stoją w różnych częściach miasta przy ulicy, w parku, przy kościele... komuś się chce za nimi latać? W rynku znajdują się tablice z opisem instalacji.







Katedra pw. Św. Mikołaja, świątynia była kilkakrotnie przebudowywana m.in. po wielkim pożarze, z kwietnia 1777 roku w następstwie uderzenia piorunu a także po zniszczeniach, spowodowanych działaniami wojennymi w lutym 1945 roku. 
Świątynia jest zarazem Sanktuarium Relikwii Krzyża Świętego.


Na placu znajduje się coś w rodzaju gry(?) w znajdź/zobacz zabytki? Nie mam pojęcia co to takiego.


Niesamowite wrażenie robi tzw. Ścieżka Kościelna. Jest to niezwykły zabytek architektoniczny Elbląga a stanowi go wąskie przejście między domami, łączące ulice Wigilijną i Mostową.



Przez płot zobaczyłam niezwykłe rzeźby przed domem i tu wielkie brawa dla dużego zoomu w aparacie (stoją przy budynku obok muzeum).



Muzeum Archeologiczno - Historyczne w Elblągu
Całe Muzeum bilety:
Dorośli - 10,00 zł Dzieci i młodzież - 5,00 zł  
Podzamcze - wstęp wolny 
Możliwość fotografowania - dozwolona.

Zazwyczaj omijam muzea szerokim łukiem i nie wiem jak to się stało,że stanęłam na dziedzińcu (tuż przy łodzi) a potem kupiłam bilet na zwiedzanie.  Czas pokazał, że rozmowa z opiekunką zbiorów przyniosła mi  sporo informacji o odzyskiwaniu dzieł sztuki  zagrabionych z naszych zamków.




Muzeum zajmuje się zbieraniem materiałów dotyczących historii miasta Elbląga i okolic, główną część jego zbiorów stanowią eksponaty z Elbląga, Żuław, Pomorza i krajów północnoeuropejskich. Wśród eksponatów Muzeum znajdują się: cynowe naczynia z XVI-XVIII w.





Mennonicka stela (znajduje się na dziedzińcu muzeum). Na zdjęciu po prawej stronie znajduje się pierwsza świątynia mennonicka w Elblągu (w 1590 r.), mieszcząca się w kamienicy przy ul. Garbary,  Początkowo nabożeństwa w świątyni mogły odbywać się tylko potajemnie, dopiero od XVIII w. elbląscy mennonici mogli odbywać swoje praktyki jawnie. Kamienica służyła elbląskiej gminie mennonickiej aż do 1900 r.


W tym roku wybudowany został nowy kościół, dzisiaj służy jako świątynia polsko-katolicka pw. Dobrego Pasterza.





Most Wysoki spina brzegi rzeki Elbląg i łączy Stare Miasto z Wyspą Spichrzów. Jest zwodzony i ma podane godziny otwarć i stanowi fajną atrakcję dla dzieci. Na końcu znajduje się  jeden z budynków mostowych (obecnie pub).
 


Dąb Wolności i kolejny pomnik "w hołdzie inwalidom wojennym".



Cerkiew Greckokatolicka p.w. Narodzenia Św. Jana Chrzciciela na terenie obecnego parku im. R. Traugutta.


W ten pochmurny dzień trafiłam na takie kolorowe cudo :)


Dziwny kadr z parku:


Na prawym zdjęciu widać budowę nowej cerkwi grecko-katolickiej (przy ulicy Traugutta) i żałuję, że miałam pochmurny dzień bo kopuła musi pięknie błyszczeć w słońcu. 

 


Cmentarz żydowski (róg ul.Brzeskiej i Browarnej) obecnie już nie istnieje. Na jego miejscu znajduje się niewielki park, od strony ulicy Brzeskiej umieszczono kamień i tablicę  z napisami w języku polskim oraz hebrajskim "Pamięci Żydów Elbląga.Dawny cmentarz 1812-1945". Cmentarz przetrwał II wojnę i został tylko trochę zniszczony, nie przetrwał za to czasów późniejszych.  Można odnaleźć wpisy mówiące  o tym,że do utwardzenia terenu pod pobliski sklep użyto macew gdyż w 1990 roku ukruszył się beton i płyty były widoczne.